O Capitán Aspanitas e o misterio das Burgas

CARIDE, Ramón & ASENSI, Jaime (2013). O Capitán Aspanitas e o misterio das Burgas. Ourense: Xerais, [96 pp.]. (ISBN: 978-84-9914-461-0).

A obra seleccionada para esta recensión denomínase O Capitán Aspanitas e o misterio das Burgas que é un relato e está escrito por Ramón Caride. Penso que é unha obra moi axeitada para tratar dentro da etapa de Educación Primaria, xa que se podería empregar en diferentes cursos dependendo de que contidos queiramos traballar cos discentes.

Este libro de tapa branda ten un tamaño de 13.3 x 0.9 x 20 cm e unha lonxitude de 96 páxinas. Publicouse no formato tradicional, o cal se basea en pasar páxina a páxina dun xeito manual. Cabe destacar que ao final deste aparece un mapa detallado de todo Ourense e outro da ruta das termas de Ourense para que os/as nenos/as recorran a eles ao longo de toda a narración. Deste xeito, o alumnado é capaz de imaxinar a historia dun xeito máis detallado. Ademais, tamén trae unhas fichas a modo de presentación de cada un dos personaxes para coñecelos un pouco mellor.

Toda a historia está composta por un total de dez capítulos e cóntase dende o punto de vista dunha das integrantes do grupo de amigas; é dicir, en primeira persoa. Os integrantes chámanse Sabela (a narradora e destaca por querer comentalo todo), Martiño (o deportista e amante da natureza e do deporte), Lois (cariñoso e cun sexto sentido para detectar as inxustizas), Raia (a máis fermosa, pero un pouco despistada) e o capitán Aspanitas (inconformista cunha dobre identidade).  

O relato cóntanos que un grupo de catro rapaces/as con necesidades específicas perseguen a unha banda de encapuchados porque se decatan de que estes están facendo estragos no funcionamento das burgas de Ourense. Para isto, precisan da axuda do capitán Aspanitas, o cal só eles/as poden convocar mediante un ritual máxico en situacións de perigo. Grazas á cooperación de todo/as eles/as conseguen atrapar á banda para así quedar cancelada a sabotaxe das burgas.

Por outra parte, as imaxe deste relato fíxoas Jaime Asensi. Ademais, pódese apreciar que en case todas as ocasión ocupan unha páxina completa e en concreto a da dereita, que sempre vai coincidir coa páxina impar. Isto acontece así porque o autor quería darlle máis importancia ao debuxo que ao texto, xa que a vista é ao primeiro lado que mira cando pasamos a páxina do noso libro. Tamén aparecen algunhas ilustracións pequenas nas metades superiores ou nas metades inferiores. Estas van variando dependendo do que o ilustrador queira resaltar nese intre.

Considero que este libro é moi apropiado para traballalo dentro dunha aula de nenos e nenas de entre oito e doce anos. En concreto, empregaría moito este relato nun colexio de Ourense, xa que considero que o alumnado se engancharía cunha maior facilidade ao ir recoñecendo todos os lugares polos que pasan os/as protagonistas. Tamén resaltaría que esta historia se podería traballar non só pola comprensión lectora, senon polos conceptos xeográficos e polos datos da natureza que se comentan. Deste xeito, estaríase aproveitando unha única lectura para tratar moitos temas dun xeito transversal. O último, pero non menos importante, dos motivos que fan que me decante para empregalo nunha aula é que loita pola inclusión, mostrándolle aos lectores/as que as persoas con necesidades específicas tamén poden ser protagonistas dunha historia.

            Finalmente, centrándome nos recursos en liña penso que hai moi poucos dispoñibles, dado que foi un relato escrito coas peticións da Asociación de familiares de Persoas con Trastorno da Comunidade Social de Ourense e iso significa que tamén se lles tería que pedir dereitos de autor a eles. Do mesmo xeito pasou coa reedición deste libro que non poido levarse a cabo. Así mesmo, atopei unha breve entrevista que lle facían no xornal a Ramón Caride sobre esta obra e o enlace para acceder a ela é o seguinte: https://axendacultural.aelg.gal/tag/o-capitan-aspanitas-e-o-misterio-das-burgas/. Este é outro dos enlaces que atopei: https://www.edu.xunta.gal/centros/ceipamaia/?q=taxonomy/term/1/all&page=9 que é dun CEIP que levou a Ramón Caride a visitar o seu centro e darlle unha charla ao alumnado. Finalmente, atopei unha breve entrada nun blog: https://armandorequeixo.wordpress.com/tag/o-capitan-aspanitas-e-o-misterio-das-burgas/